Asansörler, günlük hayatın vazgeçilmez taşıma sistemleridir. Ancak güvenli bir şekilde çalışabilmeleri için düzenli bakım ve yasal muayene süreçlerinden geçmeleri zorunludur. Ne yazık ki birçok bina yöneticisi “periyodik bakım” ile “asansör muayenesi” kavramlarını aynı şey zannetmektedir. Oysa bu iki işlem hem amaç, hem uygulama, hem de yasal sorumluluk açısından birbirinden tamamen farklıdır.
Peki asansör periyodik bakım ile muayene arasındaki fark nedir? Bu yazımızda tüm detaylarıyla açıklıyoruz.
Asansör Periyodik Bakım Nedir?
Asansör periyodik bakım, asansörün her ay düzenli olarak bakım firması tarafından kontrol edilmesi, temizlenmesi, ayarlarının yapılması ve çalışır durumda tutulması işlemidir.
Bu işlem:
✅ Yetkili asansör bakım firması tarafından yapılır
✅ Aylık olarak gerçekleştirilir
✅ Arızaların önlenmesine yöneliktir
✅ Asansörün ömrünü uzatır
✅ Günlük güvenli çalışmayı sağlar
Periyodik Bakımda Yapılan Başlıca İşlemler
- Halat ve fren kontrolleri
- Kat kapı kilit sistemlerinin kontrolü
- Kabin içi güvenlik ekipmanlarının testi
- Yağlama ve mekanik temizlik
- Elektrik aksamı ve sensör kontrolleri
- Acil stop ve alarm sistemlerinin test edilmesi
📌 Önemli: Periyodik bakım yapılmazsa asansör kısa sürede arızalanır ve ciddi güvenlik riski oluşur.
Asansör Muayenesi Nedir?
Asansör muayenesi, asansörün yılda 1 defa Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş A Tipi Muayene Kuruluşları tarafından yasal olarak denetlenmesidir.
Bu işlem:
✅ Devlet denetimi niteliği taşır
✅ Yılda 1 kez zorunludur
✅ Güvenlik uygunluğu kontrol edilir
✅ Sonuç renkli etiketle (yeşil – mavi – sarı – kırmızı) belirtilir
✅ Hukuki bağlayıcılığı vardır
Muayenede Kontrol Edilen Başlıca Unsurlar
- Fren sistemi
- Hız regülatörü
- Taşıyıcı halatlar
- Kapı kilit mekanizmaları
- Elektrik güvenlik devreleri
- Kabin ve karşı ağırlık sistemi
- Acil kurtarma ve alarm sistemleri
Periyodik Bakım ile Muayene Arasındaki Temel Farklar
Kriter | Periyodik Bakım | Asansör Muayenesi |
Kim Yapar? | Yetkili bakım firması | A Tipi Muayene Kuruluşu |
Ne Sıklıkla? | Ayda 1 | Yılda 1 |
Amacı | Arızayı önlemek | Yasal güvenliği denetlemek |
Zorunlu mu? | Evet | Evet |
Etiket Verilir mi? | Hayır | Evet (Yeşil, Mavi, Sarı, Kırmızı) |
Cezai Sonuç | Dolaylı | Doğrudan idari ceza |
Hukuki Bağlayıcılık | Yok | Var |
Sadece Bakım Yaptırmak Muayene Yerine Geçer mi?
❌ Hayır, kesinlikle geçmez.
Bakım:
- Asansörün çalışır durumda kalmasını sağlar
- Günlük arızaları önler
Muayene:
- Asansörün yasal olarak güvenli olup olmadığını belgeler
- Etiket verir
- Kullanım iznini belirler
Her ikisi de birlikte yapılmak zorundadır.
Muayeneden Kırmızı Etiket Çıkarsa Ne Olur?
🔴 Kırmızı etiket alan asansör:
- Derhal kullanıma kapatılır
- Tüm eksikler giderilir
- Tekrar muayeneye girilir
- Yeşil veya mavi etiket alınana kadar açılamaz
Aksi durumda:
⚖️ Bina yönetimi ağır hukuki sorumluluk altına girer
💸 Ciddi para cezaları uygulanır
🚫 Sigorta geçersiz sayılabilir
Site ve Apartman Yönetimleri Ne Yapmak Zorunda?
Yasal olarak yönetimler:
✅ Aylık bakım sözleşmesi yapmak zorundadır
✅ Yıllık muayeneyi yaptırmak zorundadır
✅ Sarı etikette verilen süre içinde eksikleri gidermek zorundadır
✅ Kırmızı etikette asansörü kapatmak zorundadır
Sonuç: Bakım Ayrı, Muayene Ayrıdır – İkisi de Zorunludur
✅ Periyodik bakım, asansörün günlük güvenliği için şarttır
✅ Yıllık muayene, asansörün yasal olarak çalışabilmesi için şarttır
✅ Biri diğerinin yerine kesinlikle geçmez
✅ İkisi birlikte yapılırsa asansör uzun ömürlü, güvenli ve sorunsuz çalışır
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Muayene ücreti kim öder?
→ Apartman veya site yönetimi öder.
Bakım yapılmayan asansör muayeneden geçer mi?
→ Büyük ihtimalle sarı veya kırmızı etiket alır.
Kırmızı etiketli asansör çalıştırılırsa ne olur?
→ Ağır para cezası + hukuki sorumluluk doğar