Asansörler; konutlarda, iş merkezlerinde, hastanelerde ve alışveriş merkezlerinde insan taşımacılığı açısından hayati öneme sahip sistemlerdir. Bu nedenle asansörlerin düzenli olarak kontrol edilmesi ve güvenliğinin sağlanması yasal bir zorunluluktur. Bu zorunlu denetim sürecine ise asansör muayene süreci denir.
Peki asansör muayenesi nedir, kim yapar, hangi sıklıkla yapılır ve sonuçları ne anlama gelir? Bu yazımızda tüm detaylarıyla ele alıyoruz.
Asansör Muayenesi Nedir?
Asansör muayenesi, bir binada bulunan asansörlerin can ve mal güvenliği açısından yetkili kuruluşlar tarafından periyodik olarak denetlenmesi işlemidir. Bu muayeneler, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yetkilendirilen A Tipi Muayene Kuruluşları tarafından gerçekleştirilir.
Amaç:
- Asansörün güvenli çalıştığının tespit edilmesi
- Olası kazaların önlenmesi
- Mevzuata uygunluğun sağlanmasıdır
Asansör Muayenesi Ne Sıklıkla Yapılır?
Türkiye’de yürürlükte olan yönetmeliğe göre:
✅ Tüm asansörler yılda en az 1 kez periyodik muayeneye girmek zorundadır.
✅ Yeni yapılan asansörlerde ilk muayene, devreye alındıktan sonra gerçekleştirilir.
✅ Güvensiz bulunan asansörler için takip muayenesi yapılır.
Asansör Muayene Süreci Nasıl İşler?
Asansör muayene süreci belirli adımlarla ilerler:
1️⃣ Başvuru ve Randevu Oluşturma
Bina yöneticisi veya site yönetimi, yetkili muayene kuruluşuna başvuru yapar ve randevu alınır.
2️⃣ Teknik Kontrollerin Yapılması
Uzman mühendisler tarafından şu kontroller yapılır:
- Fren sistemi
- Hız regülatörü
- Halatlar ve taşıyıcı sistemler
- Kabin ve karşı ağırlık sistemi
- Kapı kilit mekanizmaları
- Elektrik ve kumanda sistemleri
- Acil durum sistemleri
3️⃣ Etiketlendirme İşlemi
Muayene sonucunda asansöre uygunluk durumuna göre etiket yapıştırılır:
- 🟢 Yeşil Etiket: Güvenli – Kullanılabilir
- 🔵 Mavi Etiket: Hafif kusurlu – Kullanılabilir
- 🟡 Sarı Etiket: Kusurlu – Belirli sürede bakım yapılmalı
- 🔴 Kırmızı Etiket: Güvensiz – Kullanımı yasaktır
4️⃣ Raporlama
Muayene sonunda detaylı teknik rapor bina yönetimine teslim edilir.
Kırmızı Etiketli Asansör Ne Anlama Gelir?
🔴 Kırmızı etiket, asansörün ciddi güvenlik riski taşıdığı ve kesinlikle kullanılmaması gerektiği anlamına gelir.
Bu durumda:
- Asansör kullanıma kapatılır
- Eksikler giderilir
- Tekrar muayeneye girilir
- Yeşil veya mavi etiket alınana kadar açılmaz
Asansör Muayenesini Kim Yaptırmakla Yükümlüdür?
- Apartman yöneticileri
- Site yönetimleri
- İş merkezi, AVM ve otel yöneticileri
- Kamu binaları sorumluları
Yani asansör bulunan her yapının yöneticisi muayeneden sorumludur.
Asansör Muayenesinin Önemi Nedir?
✅ İnsan hayatının korunmasını sağlar
✅ Olası kazaların önüne geçer
✅ Yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesini sağlar
✅ Sigorta ve resmi işlemler için gereklidir
✅ Asansörün ömrünü uzatır
Muayenesi yapılmamış veya kırmızı etiketli asansörlerin çalıştırılması durumunda idari para cezası ve hukuki sorumluluklar doğar.
Asansör Muayene Sürecinde Sık Yapılan Hatalar
- Bakım sözleşmesi olmadan muayeneye girilmesi
- Sarı etiket alındığı halde eksiklerin giderilmemesi
- Kırmızı etiketli asansörün kullanılmaya devam edilmesi
- Yetkisiz firmalara bakım yaptırılması
Sonuç: Asansör Muayenesi Bir Zorunluluk Değil, Hayati Bir Güvenlik Tedbiridir
Asansör muayene süreci, sadece yasal bir zorunluluk değil; insan hayatını doğrudan etkileyen kritik bir güvenlik uygulamasıdır. Düzenli muayeneden geçen ve bakımı doğru şekilde yapılan asansörler, uzun yıllar güvenli şekilde hizmet verir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Asansör muayene ücreti kim öder?
→ Bina veya site yönetimi tarafından karşılanır.
Kırmızı etiketli asansörü kullanırsak ne olur?
→ Yasal ceza, sigorta geçersizliği ve ciddi can güvenliği riski oluşur.
Sarı etiket tehlikeli mi?
→ Orta seviye risk vardır, belirtilen sürede eksikler giderilmelidir.